Het Oude Raadhuis
Het Oude Raadhuis (1867) staat op het kruispunt van twee hoofdassen van de polder: de Hoofdvaart en de Kruisweg. De stijl van het gebouw was vooral beïnvloed door het neoclassicisme. Of het nou ging om vergunningen voor boeren, vragen van burgers of verzoekschriften van buitenlui, het Oude Raadhuis vervulde in de negentiende eeuw een centrale rol. Na de komst van het nieuwe raadhuis in 1980 heeft het Oude Raadhuis in de twintigste eeuw de rol van cultureel centrum gekregen. Het biedt nu een podium voor aanstormend talent.
Boerderij Stad Zaandam
De boerderij is als één van de eerste boerderijen in de drooggelegde Haarlemmermeerpolder gebouwd in 1857 in opdracht van Jan van Lijnen. De Stad Zaandam is een boerderij van het zgn. stolptype, maar met veel stadse kenmerken. Stolpboerderijen waren het oorspronkelijke boerderijtype in Noord-Holland. Handelslieden als Jan van Lijnen investeerden in een boerderij waar ze niet zelf woonden, wilden dat die een stadse allure kreeg. Het moest een soort buitenplaats worden. De Stad Zaandam heeft een grote symmetrische voorgevel, een balkon, windveren, een kroonlijst, statige deuren en ramen en mooi siermetselwerk.
Café annex woonhuis
In 1856 besloot de gemeenteraad van Haarlemmermeer om een deel van het woonhuis van de secretaris aan de oostzijde van de Hoofdvaart te huren als gemeentehuis, tegenover het pas in 1865 gebouwde café. Het café annex woonhuis stond lange tijd bekend als De Oude Secretarie uit de periode 1865-1867, waar de gemeenteraadsleden na afloop van de vergadering een borrel kwamen drinken. De gave hoofdvorm van het café met veranda annex woonhuis met bijbehorende schuur en achtererf verwijst naar de historische ontwikkeling van de Haarlemmermeer, waar horecagelegenheden op meerdere kruispunten te vinden waren.
